Door de woorden de letters niet meer zien

(Eerder gepubliceerd in Maurik Rond, een plaatselijk magazine in de Betuwe.)

Letters vormen woorden, woorden vormen zinnen. We leren op school hoe we woorden en zinnen moeten schrijven en als we ouder worden wordt het steeds meer een automatisme. Soms vinden we een woord moeilijk, weten we de volgorde van de letters niet, dan denken we er over na en als het nodig is zoeken we het op. Vroeger pakte je een woordenboek of het Groene Boekje om de spelling te controleren, tegenwoordig kijk je op Google. En voor de zekerheid kun je op de computer de spelling- en grammaticacontrole inschakelen. Anders ligt het als je een verhaal wilt schrijven of een gedicht. Dan wik je elk wrood en dnek je na oevr ideree ltteer. Uit oznrdeeok is geelkben dat het neit umtikaat in wlkee vloogdre de ltteers saatn. Zlonag de eretse en de ltaatse ltteer op de jiutse patals saatn. De rset van de ltteers mgoen wllikeueirg gpletaast wdoren en je knut vrelvogens gwoeon lzeen wat er saatt. Dit kmot odmat we niet ekle ltteer op zcih lezen maar het woord als geheel. Volgens dit principe kun je de letters dus in elke volgorde schrijven als je de basisregel volgt: de eerste en de laatste letter laten staan. Wat een wonderlijk samenspel tussen onze ogen en onze hersenen! Aan de andere kant, soms veroorzaakt dat samenspel dat we woordblind zijn voor wat we schrijven. Dat we omgedraaide letters niet opmerken of woorden anders lezen dan ze zijn geschreven. Gelukkig kijkt de spellingcontrole met ons mee en kunnen we veel woorden snel verbeteren. En ook al kunnen we door elkaar gehusselde woorden dus goed lezen, toch fijn dat er afspraken zijn voor de spelling van woorden, en de volgorde die de letters moeten hebben. Het helpt ons in ieder geval om door de letters de woorden te blijven zien.